Grym caled

Grym caled

Math	grym

Cysyniad mewn gwleidyddiaeth a theorïau grym yw grym caled a elwir hefyd yn pŵer caled. Grym caled yw'r defnydd o ddulliau milwrol ac economaidd i ddylanwadu ar ymddygiad neu fuddiannau cyrff gwleidyddol eraill. Mae'r math hwn o bŵer gwleidyddol yn aml yn ymosodol (gorfodaeth), ac mae'n fwyaf effeithiol pan gaiff ei orfodi gan un corff gwleidyddol ar gorff arall sydd â llai o bŵer milwrol neu economaidd.^[1] Mae pŵer caled yn cyferbynnu â grym meddal, sy'n dod o ddiplomyddiaeth, diwylliant a hanes.^[1]

Yn ôl Joseph Nye, mae pŵer caled yn golygu “y gallu i ddefnyddio moron a ffyn nerth economaidd a milwrol i wneud i eraill ddilyn eich ewyllys”.^[2] Yma, mae "moron" yn golygu cymhellion fel lleihau rhwystrau masnach, cynnig cynghrair neu addewid o amddiffyniad milwrol. Mae "ffyn" yn cynrychioli bygythiadau - gan gynnwys defnyddio diplomyddiaeth orfodol, bygythiad ymyrraeth filwrol, neu weithredu sancsiynau economaidd. Disgrifia Ernest Wilson bŵer caled fel y gallu i orfodi “un arall i weithredu mewn ffyrdd na fyddai’r endid hwnnw wedi gweithredu fel arall”.^[3]

1. ↑ ^{1.0 1.1} Copeland, Daryl (Feb 2, 2010). "Hard Power Vs. Soft Power". The Mark. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 1 May 2012. Cyrchwyd 26 April 2012.
2. ↑ Nye, Joseph S. (January 10, 2003). "Propaganda Isn't the Way: Soft Power". International Herald Tribune. Cyrchwyd June 19, 2021.
3. ↑ Wilson, Ernest J. (March 2008). "Hard Power, Soft Power, Smart Power". The Annals of the American Academy of Political and Social Science 616 (1): 110–124. doi:10.1177/0002716207312618. http://www.ernestjwilson.com/uploads/Hard%20Power,%20Soft%20Power,%20Smart%20Power.pdf. Adalwyd October 1, 2012.